Diesle na cenzurowanym

Jak twierdzą władze największego polskiego miasta, jeszcze nigdy tak wiele nie zależało od tak niewielu. Na stronie um.warszawa.pl czytamy bowiem, iż z badań wynika, że tylko 6 proc. najstarszych pojazdów z silnikiem Diesla poruszających się po ulicach Warszawy odpowiada za nieproporcjonalnie dużą emisję zanieczyszczeń w mieście. Pomiary blisko 150 tys. pojazdów wykazały, że samochody wyprodukowane przed 2006 r., choć stanowiły tylko 17 proc. floty, odpowiadały za 37 proc. emisji tlenków azotu (NOx) i 52 proc. emisji pyłów (PM). Nie sposób się z tym nie zgodzić, należy też jednak mieć na uwadze fakt, że w naszym kraju kolosalny wpływ na tworzenie się smogu i emisję tzw. pyłów zawieszonych mają tzw. piece-kopciuchy, w których co poniektórzy wykorzystują do ogrzewania domu to, co akurat wpadnie im pod rękę. Problem doskonale znają też i mieszkańcy Krakowa, z drugiej strony – trudno nie zgodzić się z tym, że wyeliminowanie najstarszych i najbardziej trujących samochodów w jakimś stopniu przyczyni się do poprawy jakości tego, czym akurat oddychamy.

Szkodliwe pyły

Dla naszego organizmu najbardziej szkodliwe okazują się tlenki azotu oraz tzw. pyły zawieszone, czyli głównie cząsteczki PM2.5 oraz PM10. Nie da się ukryć, że stare diesle, spełniające normy Euro 1-3 faktycznie nie należą do zbyt „czystych”, a to, co wydobywa się z ich układów wydechowych trudno nazwać ożywczą bryzą. I to m.in. z takimi pojazdami na początek zamierzają rozprawić się władze miasta. Projekt wprowadzenia strefy w Warszawie jest obecnie na etapie konsultacji społecznych i zakłada, że od lipca 2024 r. do strefy wyznaczonej w ścisłym centrum stolicy nie wjadą samochody benzynowe starsze niż z roku produkcji 1997 (Euro 2) i diesle maksymalnie z 2006 r. (Euro 4). I choć autorzy projektu twierdzą, że owe graniczne daty produkcji są nieprzypadkowe, bo powiązano je z normami spalin, to nie jest to jednak do końca prawda. Przykład pierwszy z brzegu: BMW 120d z 2006 r. spełnia oba wymogi władz stolicy (wiek oraz norma Euro 4) i jeszcze do 2026 r. do strefy wjedzie, ale taką samą normę Euro 4 spełniają też egzemplarze z lat 2004-05. Tyle że one – mimo iż identyczne pod względem – już do centrum Warszawy wstępu miały nie będą.

Bat na benzyniaki

Kolejny etap (będzie obowiązywał od lipca 2026 r.) zakłada, że do centrum wjadą już tylko diesle spełniające co najmniej normę Euro 5 (wiek – maks. 16 lat) oraz samochody benzynowe spełniające minimum normę Euro 3 (wiek – maks. 25 lat). Kolejne „stare” normy będą znikać z ulic co dwa lata, zaś docelowo w 2032 r. do SCT wjadą już tylko „najczystsze” samochody. Czyli diesle z Euro 6d (wiek – maks. 11 lat) i benzyniaki Euro 6 (maks. 17 lat). Wjazd do centrum ma się odbywać na podstawie naklejki umieszczonej na szybie czołowej i zawierającej dane na temat roku produkcji danego egzemplarza oraz osiąganej przez niego normy czystości spalin.

Od podanych wyżej reguł będą obowiązywać wyłączenia, np. nie będą nimi objęte samochody pogotowia, policji oraz straży pożarnej, te należące do osób niepełnosprawnych oraz  zarejestrowane jako zabytkowe. W sytuacji tzw. wyższej konieczności (np. dojazd do szpitala/lekarza) do strefy w ramach wyjątku zostaną też wpuszczane „prywatne” auta, ale z takiego przywileju nie będzie można korzystać bez ograniczeń.

W obecnej formie projekt zakłada, iż strefa obejmie większość Śródmieścia oraz przylegające do niego fragmenty Woli, Ochoty, Saskiej Kępy, Grochowa i Pragi. Granice SCT będą pokrywały się z głównymi drogami i liniami kolejowymi, które nie zostaną objęte strefą. Granice te wyznaczą: al. Prymasa Tysiąclecia, Al. Jerozolimskie, ul. Kopińska, ul. Wawelska, al. Armii Ludowej, al. Stanów Zjednoczonych, ul. Wiatraczna, a następnie tory kolejowe wzdłuż północnej obwodnicy kolejowej – aż do al. Prymasa Tysiąclecia.